Türkçe Rap’in Bilgin’i: Ceza

MC biyografileri serimizin ilk isimlerinden biri elbette Türkçe rap’in efsane ismi CEZA olmalıydı. Bu biyografiyi yazmadan önce birçok röportaj izledik. Ceza’yı en çok kendi ağzından anlatmaya özen gösterdik. Çünkü yıllardır kendiyle birlikte toplumun her kesiminin derdini anlatmak için müziğe gönül verdiğini biliyoruz. Ve işte başlıyoruz…

Allah, rap’in Ceza’sını verdi!
Ceza a.k.a Fatalhymer olarak efsaneleşen bu büyük ismin gerçek adı Bilgin Özçalkan’dır. Kendisinin de “müzik arşivcisi” olarak tanımladığı babası Danyal Özçalkan, sevgili annesi ise Servet Özçalkan’dır. Kız kardeşi ise hepimizin yakından tanıdığı Ayben Özçalkan’dır. 31 Aralık 1976 yılında Üsküdar’da dünyaya gelmiştir. Fakat Ceza da doğum tarihi farklı yazılmış çocuklar arasında yer alır. Bu yüzden kimliğindeki doğum tarihi 1 Ocak 1977’dir.

Üsküdar’da doğup büyüyen Bilgin, bu mahallenin rap kimliğinin oluşmasında çok fazla etkisi olduğunu söyler. Üsküdar’ın “multi-kültürel” yapısını daha çok küçük yaşlardan itibaren toplumun her kesimine eşit mesafede durmasını ve her kesime barışçıl bir noktadan yaklaşmasını sağlar. Müziğin sınır tanımazlığının farkına bu mahallede varan Bilgin daha ortaokul zamanlarında artık kendi sınırlarının da dışına çıkmaya karar verir. Breakdance series 1-2-3, Beat Street, RUN DMC gibi o dönem popüler olan işleri severek takip eder fakat rap albümleri bulmakta zorluk çeker. Bir gün ortaokul arkadaşlarından biri onu Akmar Pasajı ile tanıştırır. Kendi tabiriyle cennete düştüğünü hisseder ve birçok farklı müzik türü barındıran babasının arşivine rap albümleri eklemeye başlar. İşte yıllardır dillerden düşmeyecek şarkıların sahibi ilk amatör şarkılarını bu yıllarda yazmaya başlar.

Bu yıllarda içinde oldukça büyüyen sokak kültürünün kötü yanlarıyla da tanışmaya başlayan Bilgin bir gün okul çıkışı kötü bir olay yaşar ve artık yaşamak istediği hayatın sanat ve sporla ilerlemesi gerektiğine karar verir. Birçok takımın basketbol seçmelerine katılır fakat çeşitli olanaksızlıklar yüzünden basketbola devam edemez ve böylelikle tamamen müziğe yönelir.
Bir yandan örgün eğitime devam eden Bilgin, elektrik teknisyeni olarak ilk mesleğini eline alır. Rap ile birlikte yürüttüğü iş hayatında TEDAŞ’ta elektrik işçisi olarak çalışmaya başlar. Bir süre sonra sanatını iş hayatıyla birlikte yürütemediğini fark eder ve bir sanatçı olarak hayatına devam eder.

1995-1996 yıllarında Uslanmaz Çocuklar Senfonisi grubunu kurar. Grup dağıldıktan sonra kendi başına birkaç amatör konsere çıkar. Bu konserlerde seyircilerden aldığı geri dönüşle onlarda bu coşkuyu yaratabiliyor olması onu oldukça motive eder. 1997 yılında atışma ringlerinde Dr. Fuchs ile tanışır ve birlikte “NEFRET”i kurarlar. 3 yıl süren bu birliktelik sırasında Hammer Müzik ile anlaşıp Meclis-i Ala İstanbul albümünü çıkarır. Ardından 2001 yılında Anahtar albümünü yayınlar ve bu albüm ile kariyerinde ciddi bir ivme yakalar. Fakat hepimizin bildiği gibi Ceza asıl 2002-2004 yıllarında yayınladığı Med-Cezir ve Rapstar solo albümleri ile bugünkü Ceza olur.

Türkiye’de ardı arkası kesilmeyen rock festivalleri furyasının başladığı dönemde bu festivallerde yer alan ilk rapçi olarak adını artık rap camiasının dışına taşımayı başaran Ceza birçok ünlü isimle birlikte çalışma fırsatı yakalar. Bu isimler arasında Türk müziğinde yapıtaşı haline gelmiş Yıldız Tilbe, Sezen Aksu, Candan Erçetin, Müslüm Gürses, Burcu Güneş ve Mercan Dede gibi isimler yer alır. Bununla yetinmeyen büyük yetenek İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek belgeselinde ve Kebab Collection filmlerinde yol alarak kendini birçok farklı sanat dalında ispatlama şansı yakalar. Başarısını tüm Türkiye’ye duyuran Ceza için artık dünyaya açılma sırası gelmiştir. Türkiye’deki festivallerin yanı sıra ABD ve Avrupa’da da çok sayıda festivalin headline’ında yer alır. Yine bir röportajında dünyanın çeşitli ülkelerinde değer gördüğünü söylediği yıllarda hala Türk basını ve müzik camiası tarafından Türkçe rap’in görmezden gelindiğinden yakınır.

2011 yılında ABD’li raper Tech N9ne ile All 6’s and 7’s albümünde düet yaparak bir yabancı albümde Türkçe şarkı söyleyen ilk Türk sanatçı olarak adını tüm dünyaya duyurmayı başarır. Bunun beraberinde birçok ödüle layık görülen Ceza’nın aldığı ödüller başlıca şöyledir: MTV Avrupa Müzik Ödülleri (2007), Türkiye Dair Play Ödülleri (2008),13. Radyo Boğaziçi Müzik Ödülleri (Bu ödülü hem en iyi şarkı-suspus, hem de en iyi rap sanatçısı dallarında kazanmıştır. 2016) 46. Altın Kelebek Ödülleri (2020)

CEZA – 13. RADYO BOĞAZİÇİ MÜZİK ÖDÜLLERİ

CEZA – MTV AVRUPA MÜZİK ÖDÜLLERİ (2007)

Zamanında yayınladığı Feyz Al, Yerli Plaka, Evin Delisi, Bomba Plak ve Onuncu Köy gibi efsane albümler hala hafızalarda kazılı iken Gazapizm, Baneva, Hayki, Rapozof, Tepki, Merhum Beta Berk Bayındır (r.i.p), Sayedar, Önder Şahin, GOKO ve son yayınlanan işinde Da Poet ve Kayra ile featleri günümüz piyasasını da domine etmeye, kulaklarımızın pasını silmeye devam ediyor!

Kız kardeşi Ayben de abisinin izinden giderek yıllardır güçlü bir kadın MC olarak Türkçe rap piyasasında yer almaktadır. Ceza, kız kardeşinin başarısı hakkındaki görüşlerini şu şekilde anlatır:
“Tabii… O da benden etkilendi müzik dinleme konusunda. Ama ürettiği şeyler kesinlikle benden bağımsız. Çünkü kendine ait bir tarzı ve kendine ait bir ruhu var onun. Kesinlikle abi kardeş olmamıza rağmen taklit etmedi. Bir kadın olarak böyle bir toplumda dik durabilmek ve herkesin zaten müziği, kadını dışladığı bir toplumda hatta rapi de dışladığı bir toplumda raple birlikte bir kadın olmak zaten başarılı iş yapmış oluyor demektir. Benim zaten bir şey yapmama gerek yok ki hep biz kadınların gölgesinden gideriz…”

Bu sözler ile ne kadar ince ruhlu bir sanatçı olduğunu, dünya görüşünün ne kadar kapsayıcı ve destekleyici olduğunu bir kez daha görüyoruz. Ceza gibi bir sanatçıyı tanımaktan onur duyuyoruz.
Hayatta hiçbir ceza bu kadar öğretici olmamıştır
Nice işlerini dinlemeye devam etmek dileğiyle!